woensdag, november 22, 2006

De thee-ceremonie

De thee-ceremonie is ontstaan in de periode van de strijdende staten (16e eeuw), een tijd wanneer je niemand kon vertrouwen. Ze is gebaseerd op vier basisprincipes: Harmonie (wa, 和), Respect (kei, 敬), Puurheid (sei, 静), en Rust (jyaku, 寂).

Tijdens het vak "projectwerk", gaan we met de klas naar een traditioneel Japans herenhuis (met een grote tuin met daarin een thee-huis) om de thee-ceremonie zelf te ervaren. Voor het zover is, zijn er wel een deel regels die geleerd moeten worden. Deze regels hebben we vandaag in de les behandeld en zou ik hier even willen beschrijven. Over het binnenkomen van het thee-huis is er ook vanalles te vertellen, maar hier ga ik het vooral hebben over het accepteren en drinken van de thee zelf.

Je zit dus in een thee-huis. De manier van zitten is trouwens op zich al speciaal, deze noemt "seiza"[Wikipedia] (正座, letterlijk: "correct zitten"). Voor ongetrainden een niet zo practische (of beter: na een tijd pijnlijke) manier van zitten.
Voor je de thee drinkt krijg je van de sensei (de persoon die de thee voor je zal klaarmaken) een "okashi" (een zoetigheid, snoepje) aangeboden op een soort dienblad. Je neemt dit hier vanaf en legt het op het (een mooi versiert) papiertje [zie foto] dat bij je ligt. Je eet het op en geniet van de rust. Tijdens het eten van deze okashi maakt de sensei de thee voor je klaar.
Als de thee klaar is, zet de sensei de "chawan" (茶わん, theekopje) voor je neer met (indien deze er is) de tekening op de chawan naar jouw toegericht. Je beweegt je naar de chawan toe, neemt deze vast, gaat trug naar je plaats toe en zet hem voor je neer. Indien er meerdere personen zijn, zet je de chawan tussen jou en de persoon links van je neer en zegt "osakini" (お先に, "ik ga eerst"). Deze persoon antwoord met "douzo" (どうぞ, "ga je gang"). Vervolgens zet je de chawan opnieuw voor je neer, maak je een buiging (ojigi, お辞儀) en zegt "otemae choudai itashimasu" (お手前ちょうだいいたします, wat iets wil zeggen als "bedankt voor de thee, ik ga er nu van drinken"). Je neemt de chawan nu met twee handen vast. Voor je drinkt, echter, draai je de chawan twee maal in wijzerzin zodat de tekening niet meer naar je mond gericht is, want het is oneerbiedig om aan die plaats van de chawan te drinken. Nadat je de thee leeg gedronken hebt, veeg je met je vingers de plaats waar je gedronken hebt af, veeg je je vingers af aan het papiertje waar de okashi opgelegen heeft, draai je de chawan in twee keer tegenwijzerszin trug zodat de tekening naar jou gericht is, en zet hem neer. Na de thee gedronken te hebben is de gewoonte om de chawan waaruit je gedronken te hebben te bekijken, of beter te bewonderen. Dit is beleefd tegenover de sensei. Na dit gedaan te hebben neem je de chawan vast, draai je de tekening in twee keer wijzerszin zodat deze naar de sensei gericht is, en zet je hem voor de sensei neer.
Hierbij is het drinken van de thee afgelopen.

[Meer informatie over de thee-ceremonie is te vinden op Wikipedia.]

Geen opmerkingen: